Điều Trị Bệnh Nấm Trắng Ở Cá Cảnh Thuỷ Sinh

Bệnh Nấm Trắng (Ich) do ký sinh trùng gây ra đối với các loài cá cảnh có nhiều cách chữa trị với các mức độ nhiễm bệnh.

A. Điều trị bệnh nấm đốm trắng mức độ dễ

1. Tăng nhiệt độ nước lên 30ºC.

Từ từ tăng nhiệt độ nước thêm 1ºC mỗi giờ cho đến khi đạt đến nhiệt độ thích hợp. Duy trì nhiệt độ này ít nhất 10 ngày. Nhiệt độ cao sẽ đẩy nhanh vòng đời của ký sinh trùng ich, đồng thời ngăn chặn tomont nhân lên.

- Đảm bảo những con cá khác trong bể có thể chịu được mức nhiệt độ này trước khi tiến hành tăng nhiệt độ.

- Nếu cá của bạn có thể chịu được nhiệt độ cao hơn 30ºC, bạn có thể tăng nhiệt độ trong nước lên 32ºC trong 3-4 ngày, sau đó giảm xuống đến 30ºC thêm 10 ngày nữa.

- Đảm bảo bể cá phải có đủ ô-xy hoặc được sục khí, vì mức ô-xy sẽ ít hơn khi nước có nhiệt độ cao hơn.

- Trong thời gian này, bạn có thể xử lý nước bằng muối và thuốc mỗi ngày.

- Luôn đảm bảo cá có thể chịu được khi nhiệt độ nước tăng cao. Quan sát phản ứng của cá khi từ từ tăng nhiệt độ hoặc tìm hiểu xem cá của bạn có thể chịu được nhiệt độ cao đến đâu.

2. Tăng lượng ô-xy hoặc sục khí trong bể cá để cải thiện hệ miễn dịch và chất lượng sống của cá.

Ký sinh trùng ich ức chế khả năng hô hấp và hấp thụ ô-xy của cá, do đó việc sục khí có thể giúp hỗ trợ hệ miễn dịch của cá và cũng cứu chúng khỏi chết ngạt. Có nhiều phương pháp để tăng lượng ô –xy trong bể cá:

- Hạ mực nước sao cho nước được lọc khi chảy xuống chạm mặt nước sẽ tạo thêm nhiều ô-xy.

- Đặt thêm các viên sục khí vào bể hoặc dời lên gần mặt nước hơn.

- Dùng đĩa thổi bọt khí để tạo thêm dòng bong bóng lớn hơn.

- Sử dụng máy bơm để không chỉ tăng mức ô-xy mà còn cải thiện dòng nước lưu thông trong bể.

B. Điều trị bệnh nấm đốm trắng mức độ trung bình
1. Dùng muối cá cảnh (aquarium salt) để xử lý ký sinh trùng ich trong nước ngọt.

Hòa tan 1 thìa cà phê muối cho mỗi 4 lít nước với một lượng nhỏ nước trong hồ cá, sau đó đổ hỗn hợp vào bể. Để muối trong bể nước ngọt trong 10 ngày. Muối có tác dụng làm xáo trộn sự điều hòa chất lỏng của ich, đồng thời giúp pháp triển lớp nhầy hoặc nhớt tự nhiên của cá để bảo vệ chúng khỏi ký sinh trùng ich. Bạn có thể kết hợp phương pháp dùng muối với nhiệt độ để tăng hiệu quả tiêu diệt ich.

- Sử dụng muối chuyên dùng cho cá, không dùng muối ăn vì muối ăn không được khử i-ốt.

- Không bao giờ được dùng thuốc kèm với muối và nhiệt độ cao, vì muối và thuốc có thể phản ứng và làm giảm lượng ô-xy trong bể.

- Thay 25% nước trong bể cách vài ngày một lần và chỉ thêm một lượng muối tương ứng với lượng nước được lấy ra. Tuy nhiên khi đã điều trị xong, bạn hãy thay một phần nước mà không cho thêm muối.

2. Thay 25% lượng nước hàng ngày.

Việc thay một phần nước mỗi ngày có thể giúp loại bỏ một số trophont và tomite khỏi bể cá, đồng thời bổ sung thêm ô-xy vào bể. Đảm bảo dùng nước đã xử lý để cá không bị stress hoặc vết thương của chúng không bị kích ứng do lượng clo trong nước. Nếu việc thay nước khiến cá bị stress, bạn nên giảm lượng nước được thay và tần suất thay nước.

C. Điều trị bệnh nấm đốm trắng mức độ khó

1. Sử dụng các sản phẩm thuốc để xử lý bể cá.

Nhiều sản phẩm bán tại các cửa hàng thú cưng có thể giúp điều trị bệnh ich. Luôn tuân theo hướng dẫn trên nhãn thuốc để sử dụng đúng liều và đảm bảo rằng thuốc có thể dùng an toàn cho các loài thủy sinh không xương sống như ốc, tôm và sò.

- Luôn thay nước và hút bụi sỏi trước khi cho thuốc vào nước. Thuốc sẽ có hiệu quả hơn nếu nước sạch và không có các chất hữu cơ hòa tan khác hoặc nitrat.

- Luôn luôn lấy than hoạt tính khỏi bộ lọc, vì than hoạt tính có thể trung hòa hoặc ngăn chặn sự hấp thụ thuốc trong bể cá.

2. Sử dụng đồng để điều trị bệnh nấm ở cá nước mặn.

Ich nước mặn tồn tại ở giai đoạn tomite lâu hơn nhiều, vì vậy đồng thường được cho vào bể cá trong vòng 14 -25 ngày và hoạt động tương tự như muối để tiêu diệt ich. Tuy nhiên, phương pháp này đòi hỏi bạn phải sử dụng chính xác liều lượng đồng và kiểm tra mức đồng trong bể cá hàng ngày với bộ thử ion đồng. Không dùng đồng để điều trị cá nước ngọt vì có thể giết chết cá.^[6]

- Luôn tuân theo hướng dẫn trên nhãn sản phẩm.

- Lấy than hoạt tính ra khỏi bộ lọc, vì than có thể làm trung hòa hoặc ngăn chặn sự hấp thụ thuốc

- Đồng sẽ kết hợp với calcium carbonate hoặc magnesium carbonate trong đá, cát và sỏi, do đó bạn cần đảm bảo chỉ sử dụng đồng trong bể cá không có những vật liệu này.

- Đồng có độc tính cao đối với động vật không xương sống, san hô và thực vật. Bạn cần tách riêng các loài sinh vật này và xử lý bằng các phương pháp an toàn khác.

3. Sử dụng các hóa chất mạnh hơn để tiêu diệt nấm nước mặn.

Các phương pháp này được cho là liệu pháp thay thế khá nguy hiểm trong việc điều trị bệnh ich. Một số hóa chất thậm chí gây hại cho cá và cần phải được theo dõi để không đến mức làm chết cá. Luôn luôn đọc nhãn trên các lại thuốc hóa chất này và dùng đồ bảo hộ như găng tay và kính bảo hộ khi xử lý. Một số hóa chất điều trị bao gồm:

- Xanh methylen: Tương tự như hóa trị liệu ở người, xanh methylen có tác dụng phá hủy khả năng sản sinh năng lượng của tế bào, một yếu tố then chốt cho quá trình trao đổi chất. Hóa chất này không phân biệt được tế bào của cá với tế bào của ký sinh trùng ich.

- Formalin: Formalin tiêu diệt các vi sinh vật bằng cách phản ứng với protein và a-xít nucleic của tế bào, làm thay đổi chức năng và cấu trúc tế bào và thường được dùng để bảo quản các loài sinh vật. Chất này có thể gây hư hại hệ thống lọc, giảm lượng ô-xy và giết chết các loài động vật không xương sống hoặc những con cá yếu ớt.